Zaman Serileri ile Geleceği Tahmin Etmek

Zaman serisi analizi ve tahmini yöntemleri geleneksel  istatistiksel yöntemler kullanılarak yapılmaktaydı. Google ve Facebook gibi öncü şirketlerin  bu geleneksel zaman serisi analizi ve tahmin yöntemlerini makine öğrenimi ile birleştiren zaman serisi modelleri geliştirmeye yatırım yapmasıyla bu alanda çalışmalar arttı.

Bir değişkenin belirli bir zaman aralığında kaydedilen gözlem dizisine zaman serisi denir. Örneğin; Borsa verileri, hava durumu verileri, sensör verileri… Zaman serisi analizi ise aslında verilerin zamana bağlı değişiminin incelenmesidir.

Bir zaman serisi analizi için modelleme yaptığımızda bu modeller bize verinin eğilimi, mevsimselliği gibi bilgileri verebilir. Örneğin; COVİD-19 Pandemisinde virüsün  sıcaklığın artmasıyla bulaşıcılığının azalması sonucu vakaların düşmesi.

Ayrıca bir zaman serisiyle bugün belirli bir değişikliğin belirli bir değişkenin gelecekteki değerlerini nasıl etkileyeceğini de tahmin etmeye çalışabilirsiniz. Örneğin;COVİD-19 Pandemisinde enfekte olan kişilerin temas ettikleri kişilere bulaştırması.

Kısaca zaman serisiyle verinin geçmiş verilerden öğrenerek gelecekteki verilerin tahmin edilmesini sağlarız. Bu veriler sensör verileri olup bir yoğun bakımdaki hastanın bağlı olduğu makinenin verilerinin analizinin yapılmasıyla anormal durumlardaki veri belirlenerek  arıza durumunda o makineden sorumlu kişilere bildirim gönderilmesi ve makinedeki arızanın önlenip ya da düzeltilip bir hayatın makine arızası sonucu sonlanması önlenebilir.

Ya da bir deprem esnasında  yayılan dalgalarının analiziyle o depremden etkilenmesi daha muhtemel yerlerin daha yüksek öncelikle uyarılmasını sağlayan bir sistem ile deprem esnasında oluşacak hasar en aza indirilebilir.

Ya da kadınların gördüğü şiddet, baskı gibi durumlarda kadınların şikayetleri ve cinayetle sonuçlanan durumlar arasında olan ilişki bariz ama yine de bunlar incelenip şiddetin boyutu, sıklığı önceliklendirilerek daha acil korumaya ihtiyaç duyan kadınları korumaya alarak ve şiddetçiye gereken ceza verilerek cinayetle sonuçlanması engellenebilir.

Sağlık, deprem, sel, kadın cinayetleri  gibi hayati öneme sahip konularda kullanılabileceği gibi hayatın her anında geleceğin öngörülebilmesi büyük bir öneme sahip olduğundan bu alanda çalışmaların hız kazanmasıyla gelecekte mevcut olan bazı sorunlar sorun olmaktan çıkabilir.